Zowel bakpoeder als baking soda komen vaak terug in verschillende recepten. De twee producten zorgen ervoor dat baksels, vaak banketproducten, gaan rijzen. Rijzen betekent dat het volume van een product toeneemt en dus groter wordt.
Wat is bakpoeder?
Bakpoeder wordt aan het beslag toegevoegd voor een rijzende werking. Het wordt gebruikt in recepten voor koekjes, muffins, brownies, cake en gebak. Bakpoeder bestaat uit natriumcarbonaat, in combinatie met een zuur en stabilisator. In de baksels ontstaat een reactie tussen het carbonaat en het vocht, wat leidt tot rijzen.
Bakpoeder wordt vaak ook gebruikt in combinatie met bloem, om zo zelf zelfrijzend bakmeel te creëeren. De verhouding die daarbij wordt gebruikt, is ongeveer 15 gram bakpoeder per 500 gram bloem.
Wat is baking soda?
Baking soda, ofwel baksoda of zuiveringszout, is een middel dat 3x zo sterk is als bakpoeder. Bakingsoda bestaat alleen uit natriumcarbonaat. Het werkt slechts in combinatie met zuur. In het recept is dat zuur apart aanwezig, bijvoorbeeld in de vorm van citroen, yoghurt of azijn. De reactie die tijdens het contact tussen de twee elementen ontstaat, zorgt ervoor dat er bubbeltjes komen. De bubbeltjes zorgen voor luchtigheid en daarmee zul je zien dat het baksels zal rijzen. Baking soda zorgt over het algemeen voor een sterkere rijzing dan bakpoeder.
Maakt het uit of je bakpoeder of baking soda gebruikt?
In principe lijken de producten zo erg op elkaar, dat je zou denken van niet. Toch zijn de meningen hierover verdeeld. De een zegt dat de producten vervangbaar zijn, de ander zegt dat de vervanging slechts één kant op gaat. Houd er in ieder geval rekening mee dat de smaak van de baksels kunnen afwijken van de originele smaak. Mocht je het toch willen proberen, dan zouden dit de verhoudingen moeten zijn:
- Geen bakpoeder, wel baking soda? Gebruik de verhouding 3:1, waarbij je voor elke theelepel bakpoeder, maar 1/3 theelepel baking soda gebruikt. Let er wel op dat er in het recept een zuur aanwezig is, omdat baking soda niet zonder zuur een optimale werking heeft. (Deze vervanging wordt niet door iedereen als mogelijk gezien.)
- Geen baking soda, wel bakpoeder? Gebruik de verhouding 1:3, waarbij geldt dat je voor 1 theelepel baking soda, 3 theelepels bakpoeder moet gebruiken. Je zou nu het extra toegevoegde zuur in het recept (deels) kunnen weglaten, als je bijvoorbeeld het zuur niet lekker vindt.
Waar zijn de producten te koop?
In principe is bakpoeder in vrijwel iedere supermarkt te koop. Vaak kan je het vinden in de vorm van een pakket met kleinere verpakkingen. Online is het ook verkrijgbaar in grotere potten, mocht je het vaak en in grote hoeveelheden gebruiken. Het voordeel van de kleine verpakkingen, is dat je vaak maar weinig bakpoeder nodig hebt. Sommige keukenschalen kunnen zulke kleine gewichten moeilijk wegen. Een kleine verpakking geeft iets meer houvast aan het exacte gewicht dat je nodig hebt.
Baking soda is wat moeilijker te verkrijgen. Je zal het niet in elke supermarkt kunnen vinden en moet dan wat beter opzoek. Vaak hebben de Turkse supermarkten of andere toko’s wel baking soda in hun assortiment. Ook in een aantal drogisterijen zal je het product kunnen vinden. Maar let op! Baking soda is wat anders dan soda en vergis je hier niet in. Waar baking soda eetbaar is, is soda hartstikke giftig.
6x Baking soda als multifunctioneel middel
Baking soda is een soort wondermiddel, want naast zijn functie waarin hij helpt baksels te rijzen, kan je nog veel meer met het middel bereiken. Baking soda staat bij menigeen ook niet tussen de bakproducten, maar bij de schoonmaakmiddelen. Hier is een aantal andere dingen dat je met baking soda kan doen:
- Schoonmaken: aangekoekte gaspitten of smerige vlekken op in de oven kan je schoonmaken met baking soda. Laat bijvoorbeeld de gaspitten minimaal een uur weken in een badje van warm water met baking soda, waarna je met een sponsje de vuile resten van de pitten kan halen. Het schrobben van je oven met baking soda op je sponsje, zal ook een stuk beter werken. Baking soda heeft een ontvettende werking en daardoor zal het schoonmaakproces versnellen.
- Ontstoppen: giet een half glas baking soda, opgelost in water, in het putje, gevolgd door dezelfde hoeveelheid natuurazijn. De reactie die tussen de twee producten ontstaat, zorgt ervoor dat het vuil in het putje oplost. Zo kan je elke gewenste afvoerputje ontstoppen, zonder dat je een duur product hoeft aan te schaffen.
- Geur laten verdwijnen: met name in de warmere periodes van het jaar kan het zijn dat je prullenbak of container erg gaat stinken. Dit is te verhelpen door een beetje baking soda op de bodem van de container te strooien. Het trucje werkt ook bij bijvoorbeeld meubels. Let er natuurlijk wel op dat je de baking soda weer met de stofzuiger opzuigt, voordat je erop gaat zitten.
- Glans herstellen: een aantal mensen kiest ervoor glazen altijd met de hand te wassen, om zo dofheid te voorkomen. Het veelvuldig afwassen van glazen in de afwasmachine kan leiden tot minder heldere glazen. Met het weken van de glazen in warm water en baking soda, zal je zien dat je glazen weer meer gaan schijnen. Zo hoef je je glazen toch niet met de hand af te wassen.
- Beauty product: een ander woord voor baking soda is zuiveringszout. Deze omschrijving zal je wat vaker tegenkomen in de beauty-industrie. Zo kan je met het zout gemakkelijk zelf een scrub maken. Je mengt één eetlepel zout met een paar druppels water en een druppel etherische olie (geur) en voilà, je kan je huid op een veilige manier scrubben.
Zowel bakpoeder als baking soda zul je dus bij verschillende baksels vaak naar voren zien komen. Als het mogelijk is, is het handig als je precies het recept volgt. Je gebruikt bakpoeder als er bakpoeder staat en idem dito bij baking soda. Mocht het niet mogelijk zijn, dat zou je de producten door elkaar kunnen vervangen. Houdt er rekening mee dat het resultaat misschien anders wordt dan je verwacht. In ieder geval zal het beter zijn dan het volledig weglaten van één van de producten. Zonder de middelen zullen je baksels inzakken.